„ Pamiętaj! Serce zawsze słyszy”
JAK ROZMAWIAĆ Z OSOBAMI NIESŁYSZĄCYMI I SŁABOSŁYSZĄCYMI ?
- Nie bój się rozmowy z kimś, kto źle słyszy lub nie słyszy. Nie obawiaj się, że nie potrafisz porozumieć się z nim, że będziesz źle zrozumiany. Twoje przyjazne zachowanie, życzliwość, chęć rozmowy, spokój i wytrwałość mają nieocenioną wartość dla osoby niesłyszącej, która potrzebuje rozmów z innymi ludźmi tak samo jak każdy człowiek.
- Stań lub usiądź w taki sposób, żeby osoba niesłysząca mogła dokładnie z bliska widzieć Twoją twarz i ręce (twarz powinna być na wysokości twarzy rozmówcy, dobrze oświetlona, nie zasłonięta).
- Uważnie i cierpliwie słuchaj tego, co mówi Twój rozmówca. Nie zrażaj się, jeśli nie od razu wszystko zrozumiesz. Możesz poprosić o powtórzenie. Po pewnym czasie na pewno uda Ci się zrozumieć więcej.
- Nie zrażaj się napiętym wyrazem twarzy niesłyszącego rozmówcy. Zazwyczaj takie napięcie świadczy o niezwykle intensywnej koncentracji uwagi, a nie o wrogości lub innych negatywnych emocjach.
- Mów w sposób naturalny: głośno, ale nie krzycząc; powoli, ale płynnie, nie dzieląc na sylaby, zachowując prawidłowy akcent oraz intonację.
- Poruszaj ustami wyraźnie, ale bez nadmiernie szerokiego ich otwierania; nie stosuj przesadnie “wyrazistej” artykulacji, ponieważ to utrudnia czytanie z ust.
- Jasno określ jej temat na początku rozmowy; nie zmieniaj tematu bez zapowiedzi (każdą zmianę tematu wyraźnie i jasno sygnalizuj).
- Używaj pełnych zdań, ale nie nazbyt skomplikowanych i wyszukanych.
- Powtórz tę samą myśl innymi słowami – jeśli Twój rozmówca czegoś nie zrozumie- starając się wyjaśnić jej sens (być może niektóre słowa nie są znane osobie niesłyszącej).
- Nie powtarzaj wielokrotnie tych samych słów głośniej i wolniej.
- Nie używaj gestów bez znaczenia. Używając gestów pomocniczych, staraj się, aby były one jednoznaczne. Nie używaj zbyt wielu gestów (dla niesłyszących wszystkie gesty mają znaczenie, więc możesz być zrozumiany niezgodnie z Twoją intencją).
- Zachowuj wyrazisty i jednoznaczny wyraz twarzy, zgodny z treścią wypowiadanych słów. Nie należy przesadnie “uprzejmie” uśmiechać się w czasie mówienia. “Sztuczny” uśmiech zniekształca artykulację i utrudnia czytanie z ust.
- Używaj Pisma. W celu ułatwienia wzajemnego rozumienia się możesz używać pisma. Pisz starannie, dbając o prawidłowy kształt liter. Używaj zdań pełnych, słów jednoznacznych. Słowa, których Twój rozmówca nie zrozumie, wyjaśnij lub zastąp innymi.
- Nie zrażaj się błędami i usterkami językowymi i stylistycznymi. Czytając pisemne wypowiedzi osoby niesłyszącej, pamiętaj, że człowiek, który nie słyszy od urodzenia, ma wielkie trudności w opanowaniu języka. Zamiast dezaprobować błędy, należy raczej podziwiać wysoki poziom władania językiem mimo tych trudności.
- Traktuj z szacunkiem każdego człowieka niesłyszącego, nie daj się zwieść popularnym stereotypom, deprecjonującym głuchych i przypisującym im różnorakie ograniczenia intelektualne i wady charakteru.
Opracowała Aleksandra Kuc-Górka
na podstawie Prof. dr hab. Kazimiery Krakowiak
